Τι είναι το REACH;
REACH είναι ο κανονισμός της Ευρωπαϊκής Ένωσης που θεσπίστηκε με σκοπό την προστασία της ανθρώπινης υγείας και του περιβάλλοντος από τους κινδύνους που μπορεί να ενέχουν τα χημικά προϊόντα και, παράλληλα, την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας της βιομηχανίας χημικών προϊόντων της ΕΕ. Επίσης, ο κανονισμός αυτός προάγει εναλλακτικές μεθόδους αξιολόγησης κινδύνων των ουσιών με σκοπό να μειωθούν οι δοκιμές που διενεργούνται σε ζώα.
Τα αρχικά REACH προέρχονται από τις λέξεις Registration (Καταχώριση), Evaluation (Αξιολόγηση), Authorisation (Αδειοδότηση) και Restriction of Chemicals (Περιορισμοί χημικών προϊόντων). Τέθηκε σε ισχύ την 1η Ιουνίου 2007.
Κατανόηση του κανονισμού REACH
Καταρχήν, ο κανονισμός REACH ισχύει για όλες τις χημικές ουσίες, δηλαδή όχι μόνο αυτές που χρησιμοποιούνται σε βιομηχανικές διεργασίες αλλά και αυτές που χρησιμοποιούνται στην καθημερινή ζωή όπως, για παράδειγμα, σε προϊόντα καθαρισμού και σε βαφές, καθώς και σε αντικείμενα όπως ενδύματα, έπιπλα και ηλεκτρικές συσκευές. Κατά συνέπεια, ο κανονισμός έχει επιπτώσεις στην πλειονότητα των επιχειρήσεων της ΕΕ. Ο κανονισμός REACH αναθέτει το βάρος της ευθύνης στις επιχειρήσεις. Για τη συμμόρφωσή τους προς τον κανονισμό, οι επιχειρήσεις πρέπει να προσδιορίζουν και να διαχειρίζονται τους κινδύνους που σχετίζονται με τις ουσίες που παρασκευάζουν και διαθέτουν στην αγορά της ΕΕ. Πρέπει να καταδεικνύουν στον ECHA τρόπους ασφαλούς χρήσης της ουσίας και να κοινοποιούν στους χρήστες τα μέτρα διαχείρισης των κινδύνων.
Ο κανονισμός REACH αναθέτει το βάρος της ευθύνης στις επιχειρήσεις.
Εάν δεν είναι δυνατή η διαχείριση των κινδύνων, οι αρχές μπορούν με διάφορους τρόπους να περιορίζουν τις χρήσεις των ουσιών. Μακροπρόθεσμα, οι πλέον επικίνδυνες ουσίες πρέπει να υποκατασταθούν από άλλες, λιγότερο επικίνδυνες.
Ποια είναι η διαδικασία του κανονισμού REACH;
– Ο κανονισμός REACH θεσπίζει διαδικασίες για τη συλλογή και αξιολόγηση πληροφοριών που αφορούν τις ιδιότητες ουσιών και τους κινδύνους που ενέχουν οι ουσίες. Οι επιχειρήσεις χρειάζεται να καταχωρίζουν τις ουσίες τους και, για τον σκοπό αυτό, πρέπει να συνεργάζονται με τις άλλες επιχειρήσεις που καταχωρίζουν την ίδια ουσία.
– Ο ECHA λαμβάνει και αξιολογεί την κάθε καταχώριση ως προς τη συμμόρφωσή της προς τις απαιτήσεις πληροφοριών, τα δε κράτη μέλη της ΕΕ αξιολογούν επιλεγμένες ουσίες με σκοπό να αποσαφηνίζονται οι αρχικές ανησυχίες για την ανθρώπινη υγεία ή το περιβάλλον. Οι αρχές και οι επιστημονικές επιτροπές του ECHA εκτιμούν κατά πόσον είναι εφικτή η διαχείριση των κινδύνων που ενέχουν οι ουσίες.
– Οι αρχές μπορούν να απαγορεύσουν τις επικίνδυνες ουσίες όταν δεν είναι εφικτή η διαχείριση των κινδύνων που ενδέχεται να προκύψουν από τη χρήση τους. Μπορούν επίσης να αποφασίσουν τον περιορισμό κάποιας χρήσης ή να ορίσουν ότι μια χρήση υπόκειται σε πρότερη αδειοδότηση.
Ποια είναι η επίδραση του REACH σε επιχειρήσεις;
Ο κανονισμός REACH επηρεάζει ένα μεγάλο εύρος επιχειρήσεων από πολλούς κλάδους, ακόμα και εκείνες που ίσως θεωρούν ότι δεν έχουν κάποια σχέση με χημικά προϊόντα. Σε γενικές γραμμές, στο πλαίσιο του κανονισμού REACH μπορεί και εσείς να έχετε κάποιον από τους ακόλουθους ρόλους:
Παρασκευαστής: Εάν παρασκευάζετε χημικά προϊόντα, είτε για δική σας χρήση είτε για διάθεση σε κάποιον τρίτο (ακόμα και αν πρόκειται για εξαγωγή), τότε μάλλον έχετε κάποιες σημαντικές υποχρεώσεις δυνάμει του κανονισμού REACH.
Εισαγωγέας: Εάν αγοράζετε κάτι από ένα κράτος μη μέλος της ΕΕ/του ΕΟΧ, μάλλον έχετε ορισμένες υποχρεώσεις δυνάμει του κανονισμού REACH. Ίσως πρόκειται για μεμονωμένα χημικά προϊόντα, μείγματα για μεταπώληση, ή τελικά προϊόντα όπως ενδύματα, έπιπλα ή πλαστικά.
Μεταγενέστεροι χρήστες: Οι περισσότερες επιχειρήσεις χρησιμοποιούν χημικά προϊόντα, μερικές φορές χωρίς καν να το αντιλαμβάνονται και, κατά συνέπεια, εάν χειρίζεστε οποιαδήποτε χημικά προϊόντα στο πλαίσιο της βιομηχανικής ή επαγγελματικής σας δραστηριότητας, οφείλετε να ελέγξετε τις υποχρεώσεις σας διότι μπορεί να έχετε κάποιες υποχρεώσεις δυνάμει του κανονισμού REACH.